Kanser Payudara Ancaman Untuk Wanita

Oleh: RABIATUL ADAWIYAH KOH ABDULLAH

DIANGGARKAN lebih satu juta kes baru dan kira-kira 400,000 kematian di seluruh dunia setiap tahun. Statistik ini cukup menakutkan, apatah lagi apabila ketumbuhan, satu petanda kanser payu dara, mula dikesan.

Oleh itu, wanita perlu lebih peka tentang penyakit ini serta pilihan yang ada untuk menghalang atau merawatnya. Golongan Hawa sepatutnya sedar bahawa kanser payu dara merupakan ancaman kesihatan terbesar di negara ini.

Walaupun terdapat 10 jenis kanser pembunuh utama di negara ini, seperti paru-paru, serviks, usus besar, leukemia, perut, hati dan ovari, kanser payu dara kekal sebagai kanser pembunuh nombor satu kepada wanita.

Menurut Profesor Jabatan Surgeri, Fakulti Perubatan Universiti Malaya, Prof. Yip Cheng Har, secara keseluruhan kanser payu dara adalah kanser paling biasa dan amat sinonim di kalangan wanita Malaysia berumur seawal 20 tahun ke atas.

Menurut Cheng Har, dianggarkan, satu daripada 20 orang wanita berisiko menghidap kanser payu dara.

“Kanser payu dara paling biasa di kalangan wanita Cina, kemudian India dan akhirnya Melayu.

“Kanser payu dara menyumbang 31 peratus daripada jumlah kes kanser wanita yang didiagnosis pada tahun 2003 berbanding 30.4 peratus dalam 2002,” katanya ketika membentangkan kertas kerja bertajuk `Fakta Kanser di Malaysia’ pada Latihan Kewartawanan; Penjagaan Kesihatan: Mencari Penawar, di Kuala Lumpur, baru-baru ini.

Beliau menambah, Daftar Kanser Kebangsaaan pada tahun 2003 melaporkan, sebanyak 3,738 kes kanser payu dara dicatatkan di negara ini.

“Mengikut Kadar Piawai Umur (ASR) angka itu boleh ditafsirkan sebagai 46.2 bagi setiap 100 000 wanita menghidap kanser payu dara.

“Mengikut pecahan kaum pula, wanita Cina mencatatkan kadar paling tinggi iaitu 59.7 bagi setiap 100,000 orang, manakala India pula 55.8 bagi setiap 100,000 orang dan Melayu dengan kadar 33.9 bagi setiap 100,000 orang,” jelasnya.

Cheng Har berkata, fenomena ini berlaku mungkin disebabkan dengan faktor orang Cina mempunyai anak yang sedikit, lewat mendapat anak pertama dan tempoh menyusu badan yang singkat berbanding wanita Melayu.

Namun, beliau memberitahu, terdapat juga sesetengah kes kanser payu dara tidak dilaporkan dan ini antara masalah yang berkemungkinanan berlaku di kalangan wanita Melayu.

Sementara itu, Daftar Kanser Singapura juga melaporkan insiden kanser yang lebih rendah di kalangan wanita Melayu berbanding wanita Cina dan India.

Cheng Har memberitahu, Singapura mencatatkan peningkatan pada kadar 3.7 peratus setiap tahun bagi insiden kanser payu dara dari 1968 hingga 1997.

“Insiden yang spesifik mengikut umur menunjukkan kadar tertinggi dalam julat umur 40-49 tahun dan kemudian kadarnya turun.

“Ini bukan seperti insiden mengikut umur bagi wanita di Amerika Syarikat yang meningkat dengan cepat sampai umur 50 tahun tetapi kemudian kadarnya perlahan tetapi masih tetap naik tetapi pada kadar yang lebih perlahan,” katanya.

Tambah Prof. Cheng Har, pada tahun 1993 hingga 2003, terdapat sejumlah 1,818 pesakit kanser payu dara di Pusat Perubatan Universiti Malaya (PPUM).

“Bilangan pesakit kanser payu dara meningkat setiap tahun dengan bilangan tertinggi tercatat pada 2003. Ini enam kali ganda bilangan pesakit kanser payu dara pada 1993.

“Menurut kajian, kanser payu dara lebih biasa di kalangan wanita Cina berbanding wanita Melayu,” ujarnya.

Beliau memberitahu, dua peratus daripada pesakit ini berumur kurang daripada 30 tahun dan majoriti pesakit kanser dalam lingkungan umur 40-49 tahun apabila mereka mula-mula didiagnosis. Jelasnya, bagaimanapun ini bukan spesifik kepada umur tetapi mungkin berlaku akibat kedudukan hospital tersebut dan pelanggan mereka.

“Mungkin ini disebabkan oleh populasi bandar yang lebih muda atau pihak kampung lebih suka mendapat rawatan tradisi.

“Tiga puluh hingga 40 peratus daripada jumlah pesakit mula-mula didiagnosis pada tahap lewat dan walaupun wanita hari ini semakin mula didiagnosis dengan tumor yang lebih kecil, pengurangan dalam saiz masih belum cukup nyata,” jelasnya.

Beliau menerangkan, secara umumnya, kaum wanita di negara ini hanya mendapatkan rawatan apabila kanser mereka pada tahap yang lewat.

“Ini kerana kekurangan kesedaran mengenai kanser payu dara di kalangan wanita mengakibatkan mereka berjumpa dengan pihak doktor hanya pada tahap lewat.

“Demi mengesyorkan kadar penyembuhan yang lebih baik, penyakit ini mesti di kenal pasti seawal mungkin,” jelasnya.

Cheng Har menjelaskan, pendidikan kesihatan perlu diberikan kepada wanita, di samping menyediakan khidmat yang komprehensif dalam diagnosis dan rawatan oleh pasukan profesional terlatih dalam kanser payu dara.

“Pengesanan awal kanser payu dara menyelamatkan payu dara, kehidupan, wang dan masa serta mengelakkan kimoterapi.

“Antara kaedah pengesanan yang boleh dilakukan ialah mamografi, pemeriksaan payudara sendiri dan pemeriksaan secara klinikal,” katanya.

Secara keseluruhan, dengan pengesanan awal, mastektomi atau pembuangan keseluruhan payudara sebenarnya tidak diperlukan.

Tanda-tanda kanser payu dara

Kanser payu dara biasanya berupa biji atau ketumbuhan yang tidak menyakitkan. Bagaimanapun, tidak semua biji atau ketumbuhan pada payu dara itu merupakan kanser. Tanda-tanda lain kanser payu dara termasuk:

1) Keluar cecair (jernih atau berdarah) dari puting payu dara.

2) Puting payu dara tertarik ke dalam.

3) Perubahan bentuk dan saiz payu dara yang luar biasa.

4) Kedutan luar biasa pada payu dara yang mungkin menyerupai bahagian luar kulit buah oren.

Faktor Risiko

Kanser payudara lebih kerap berlaku:

1. Apabila umur semakin meningkat.

2. Jika telah mendapat kanser payu dara pada sebelah lagi payu dara.

3. Jika ada ahli keluarga terdekat mengidap kanser payu dara (seperti ibu, adik beradik perempuan).

5. Jika haid pertama terjadi pada umur yang sangat muda (sebelum umur 12 tahun) atau lambat putus haid (selepas umur 55 tahun).

6. Tidak pernah melahirkan anak atau melahirkan anak pertama selepas umur 35 tahun.

7. Jika mempunyai berat badan yang berlebihan.

8. Terutamanya jika berat badan bertambah semasa dewasa dan lebih-lebih lagi selepas putus haid.

Info

Kimoterapi – Cara rawatan yang menggunakan bahan kimia tertentu untuk merawat dan mengawal sesetengah penyakit (terutamanya penyakit kanser)

Mamografi – Teknik menggunakan sinar-X untuk memeriksa payu dara sebagai langkah awal mengesan penyakit barah.